Gezonder winkelen - zo doe je dat!

Kom je standaard met extra aankopen thuis, zoals vijf zakken chips en zes impulsrepen chocola? Geen nood, dat overkomt iedereen. We zijn namelijk niet zo goed met impulsen als we zelf denken. Gezonder winkelen lukt gelukkig wel als je je best doet – en zeker met deze tips!

Eet vooraf een appel

Volgens Amerikaanse onderzoekers ben je sneller geneigd gezond eten te kopen als je vooraf een appel eet. Door het eten van een appel – of iets anders gezonds – heb je al een goede, gezonde mindset als je naar de supermarkt gaat. Daarnaast stil je eventuele (lekkere) trek die er anders toe zou leiden dat je snel naar snacks grijpt.

Voor het onderzoek dat dit aantoonde werden 120 mensen naar de supermarkt gestuurd. Een deel at eerst een (partje) appel, een andere groep kreeg een koekje, en de derde groep kreeg niets. Degenen die eerst appel aten, kochten 28% meer fruit en groenten dan de koekjesgroep (en 25% meer dan de groep zonder eten). In vervolgstudies (die virtueel werden uitgevoerd) bleek dat appeleters in het algemeen gezondere keuzes maakten.

De belangrijkste eis voor de snack bleek te zijn of de persoon die het at de snack gezond vond. In een verder vervolgonderzoek kozen mensen die een zogenaamd gezonde chocolademelk dronken ook betere keuzes ten opzichte van de groep die dezelfde chocolademelk dronk (maar waarbij het als ongezonde drank werd gepresenteerd). Eet dus vooraf een appel, een wortel of een koekje dat je gezond vindt – dat maakt al een verschil.

Blijf nadenken

‘Zo impulsief koop ik niet’, denk je misschien. Psychologen zijn het daarmee oneens. In de meeste gevallen is tot 50% van wat we kopen iets wat we vooraf niet hadden bedacht. Dat is namelijk ook precies hoe de supermarkt wordt ingericht: om je langs veel verleidingen te sturen. Sterker nog: de kans is groot dat je altijd rechtsom de winkel door struint, met af en toe een uitstapje naar de middelste rijen.

De meeste supermarkten hebben een vergelijkbare inrichting. In de buitenste rand van de winkel bevinden zich de gezondere boodschappen, zoals brood, zuivel, groente en fruit. In de binnenste rijen vind je meestal de extra’s: snoep, chips, kant-en-klare maaltijden, soepen en sauzen. Ook frisdrank valt hieronder. Wanneer je echt gezonde keuzes wilt maken, loop je alleen het buitenste rondje en kijk je verder niet bij de binnenste rijen. Alle ongezonde dingen die je niet ziet, koop je ook niet.

Tenminste – dat was zo. Tegenwoordig is wat gezond en minder gezond is niet meer zo strikt gescheiden. In de ‘gezonde’ buitenrand van de winkel komen steeds vaker energierepen en kant-en-klaar-versproducten te liggen. Sommige daarvan zijn gezond, andere niet. Zowel de supermarkt als elke productent van een in de supermarkt verkrijgbaar product wil dat jij dat product koopt. Is het gezond en goed voor je? Dat ontdek je pas als je verpakkingen leest. Bevat het wat je nodig hebt? Heb je het product zelf nodig?

Maak een boodschappenlijstje

Maak van tevoren altijd een boodschappenlijstje en koop ook echt alleen de dingen die erop staan. Dit maakt het gemakkelijker om gezonde keuzes te maken in de supermarkt. Gun jezelf op dat lijstje het liefst wel wat lekkers – zo voelt het niet alsof je jezelf iets ontzegt maar denk je er op een slimmer moment over na dan wanneer je voor het snoepschap staat.

Er zijn trouwens meer voordelen van een boodschappenlijst: je bespaart tijd en geld. Daarnaast vergeet je minder snel iets waardoor je opnieuw naar de supermarkt moet en daar alsnog snacks meeneemt.

Kies voor eten zonder ingrediënten

Huh? Eten zonder ingrediënten? Natuurlijk bevat eten standaard ingrediënten, maar niet alle voedingswaren hebben een lange ingrediëntenlijst. Sterker nog: koop je eten zonder verpakking, dan koop je vaker iets gezonds. Fruit en groenten hebben bijvoorbeeld zelden een ingrediëntenlijst. Je weet hiermee precies wat je in huis haalt. Een tomaat is bijvoorbeeld gewoon een tomaat. Koop je tomatensaus, dan bevat dit vaak nog zout, suiker en/of smaakversterkers zitten. Hoe meer ‘pure’ producten je in huis haalt, hoe gezonder je eet. Daarbij is je eten gemiddeld rijker aan vitamines en mineralen. Laat je eens inspireren en maak bijvoorbeeld je eigen pastasaus of een lekkere soep met verse tomaten, uien en knoflook.

Wat heb je echt nodig?

Bestudeer je laatste bon met aankopen (het liefst als je ‘grote’ boodschappen hebt gedaan). Wat had je echt nodig en wat niet? Als je alles wat je eigenlijk niet nodig hebt doorstreept, heb je direct een goed lijstje voor de volgende keer. Om je een idee te geven: laat eens een week de frisdrank staan en drink water of thee. Je merkt gelijk het verschil in hoeveelheden. Twee glazen frisdrank per dag scheelt al meerdere flessen per week. En die flessen nemen aanzienlijk meer ruimte in dan een verpakking met theezakjes…

Minder bepakt en bezakt

Neem één boodschappentas mee en ga lopend naar de winkel – mits dit natuurlijk haalbaar is. Hierdoor ga je veel strategischer te werk wanneer je in de supermarkt bent. Je hebt immers beperkte ruime om alles mee te nemen en je wilt ook niet dat het te zwaar wordt. Zo maak je sneller bewuste keuzes. Is de supermarkt iets verder? De fiets is ook een optie. Probeer dan het liefst alles in een stevige rugtas kwijt te kunnen. Wil je juist weekboodschappen doen? Daag jezelf uit om dit in maximaal twee tassen kwijt te kunnen. Misschien red je het zelfs in één…

Werk met een budget

Als je budget vastsstaat, koop je minder snel onnodige extra’s. Het beste is om dit geld vooraf te pinnen. Je kunt ook een bedrag in je hoofd nemen en zorgen dat je daar niet boven komt. In de meeste winkels kun je dat makkelijk bijhouden als je een scanner pakt.

Kassakoopjes laten liggen

Heb je een scanner? Zet deze dan gelijk terug als je bij de kassa’s aankomt. Zo voorkom je dat je nog iets kleins meeneemt dat daar staat uitgestald. Geen scanner? Neem je voor dat je geen kassakoopjes meeneemt. Zeg het tegen jezelf: ‘Ik laat producten bij de kassa liggen, want dan ben ik klaar met winkelen.’ (of een variant hierop). Hoe vaker je dit zegt en hoe vaker je dit bevestigt door niets te kopen bij de kassa, hoe beter het beklijft.

Gezonder winkelen: samengevat

Veel tips zijn vooral je gezonde verstand gebruiken. Gezonder winkelen doe je bijna automatisch als je bewuster winkelt. Maak het vooral niet te gek door alle tips in één keer toe te willen passen. Wissel af en kijk wat voor jou het beste werkt. Natuurlijk kun je op dat boodschappenlijstje regelmatig ook wat lekkers zetten. Het voelt hoe dan ook beter om er bewust voor te kiezen dan om het gevoel te hebben dat je je zelfbeheersing steeds verliest.

Wat is jouw beste tip om gezonder te winkelen?

Bronnen: https://www.bonappetit.com/test-kitchen/how-to/article/supermarket-psychology