Hoe gezond is speltbrood?

Zoek op ‘hoe gezond is speltbrood’ en je ziet door de bomen het bos niet meer. De ene site verheerlijkt speltmeel, terwijl de ander roept dat de hype rondom speltbrood onzin is. Wat is er nu wel en niet waar?

Is speltbrood gezonder dan brood van tarwe?

Wat is spelt?

Spelt kun je vergelijken met tarwe en rijst; het is namelijk een graansoort. Heb je een tarwe-allergie, dan kun je spelt vaak wel verdragen. Spelt is niet glutenvrij, maar mensen met een glutenintolerantie kunnen soms de eiwitten uit spelt beter verdragen dan uit andere granen.

Spelt heeft minder bemesting nodig en is beter bestand is tegen insecten en plantenziekten. Tegelijkertijd is de vraag of deze voordelen opwegen tegen het gegeven dat spelt meer landbouwgrond nodig heeft.

Is spelt beter dan tarwe?

In onderstaande tabel zie je de verschillen tussen spelt en tarwe (bron).

Voedingswaarden	Spelt, per 100 gram	Tarwe, per 100 gram
Kcal	338	329
Eiwit	14,57 gram	15,40 gram
Vet	2,7 gram	1,92 gram
Koolhydraten	70 gram	68 gram
Suikers	7 gram	0,41 gram
Vezels	10,7 gram	12,2 gram
Vitamines	E, B1, B2, B6	B1, B2, B6, B11
Mineralen	natrium, kalium, calcium, fosfor, ijzer, magnesium, selenium (minder dan bij tarwe)	natrium, kalium, calcium, fosfor, ijzer, magnesium, koper, zink, selenium

Als je naar deze tabel kijkt, lijkt er voor beide wel wat te zeggen. Tarwe lijkt het zelfs te winnen. Maar: niet alle tarwesoorten zijn hetzelfde – net als niet alle speltsoorten hetzelfde zijn. Ook wordt elk brood anders gebakken. Uiteindelijk zegt de verpakking dus nog het meest over wat je binnenkrijgt.

Net als met andere soorten brood hangt het antwoord op deze vraag af van wie het bakt. Maak je speltbrood van pure ingrediënten, dan is je brood voedzamer dan wanneer je suiker (meestal in de vorm van dextrose) toevoegt.

Een korte zoektocht in de supermarkt levert al de nodige informatie op. Zo bevat het eerste beste speltbrood naast speltbloem, water en gist ook suiker, gerst (moutmeel), roggedeegzuur en tarwe. Op de versafdeling vind je gezondere bij-ingrediënten, zoals gepofte spelt en zonnebloempitten. De meeste speltbroden bevatten lijnzaad; goed voor de vezels. Helaas bevatten de meeste speltbroden alleen speltbloem in plaats van speltmeel; speltmeel is rijker aan vezels.

Hoe gezond speltbrood is hangt natuurlijk ook nog samen met wat je er als broodbeleg op doet.

Is speltbrood beter dan gewoon brood?

Als je speltbrood met ander brood vergelijkt, vind je weinig verschillen. Net zoals gewoon brood kan speltbrood onnodige toevoegingen bevatten. Net als met gewoon brood kun je de gezondste variant ervan het beste zelf maken. Wat speltbrood wél anders maakt is dat het je langer een vol gevoel kan geven. Dit komt door de grotere hoeveelheid eiwitten en vetten ten opzichte van bijvoorbeeld tarwemeel of tarwebloem. De één merkt dit meteen en zit door speltbrood echt langer vol, terwijl de ander het verschil te verwaarlozen vindt.

Conclusie

Speltbrood is niet per definitie gezonder dan gewoon brood. Er zijn mensen die zich langer verzadigd voelen als ze speltbrood eten, en er zijn ook mensen die beter tegen speltbrood kunnen dan tegen volkorenbrood. Er zijn er ook die geen verschil merken. Hoe gezond speltbrood is hangt tot slot af van hoe je het bakt (lees de verpakking en voedingswaarden en je weet wat je binnenkrijgt).

Eet jij graag speltbrood?