Is slaap belangrijk? Daar antwoordt iedereen ja op. Maar weet je precies wat er gebeurt als je genoeg slaapt, en vooral: wat er gebeurt als je niet genoeg slaapt? Ik leg je in dit artikel uit waarom slaap belangrijk is – misschien wel belangrijker dan je vooraf had verwacht.
Waarom slaap belangrijk is
In je slaap laad je jezelf op. Je herstelt van je mentale en fysieke inspanningen van de dag. Ook je organen doen beter hun werk na een goede nachtrust.
Wat gebeurt er bij slaaptekort?
Er zijn veel kleinschalige onderzoeken gedaan naar slaaptekort. Zo werd bij tien jongvolwassenen hun slaap verstoord. Drie van hen bleken na vier slechte nachten een bloedglucoseniveau te hebben van iemand die diabetes ontwikkelde. Er zijn meer van dergelijke onderzoeken gedaan, maar op grote schaal zijn er andere conclusies.
Op korte termijn:
- Snel(ler) geïrriteerd raken.
- Humeurig zijn.
Op lange termijn:
- Gevoeliger voor mentale problemen, zoals overspannen raken.
- Gevoeliger voor fysieke problemen, zoals blessures, pijn(tjes), hart- en vaatziekten, overgewicht.
9 verrassende voordelen van voldoende slaap
Je seksleven gaat erop vooruit. Goede binnenkomer, toch? Zelfs als je als lichte slaper ervoor kiest om soms op de bank of het logeerbed te slapen (alles voor je nachtrust) wordt je seksleven met voldoende slaap beter. Het tweede voordeel: je hebt minder pijn. Je tolerantie voor pijn gaat namelijk omhoog op het moment dat je goed uitrust. Een derde voordeel is je gezondheid: je hebt verminderd kans op hartaandoeningen en overgewicht.
We gaan door met voordeel vier: je humeur. Deze spreekt eigenlijk voor zich: wie beter slaapt, heeft een beter humeur. Een kort lontje kan ontstaan door slaaptekort en dat wil je natuurlijk voorkomen. Voordeel vijf: je rijstijl verbetert. Vermoeid achter het stuur zitten zorgt voor zo’n miljoen extra verkeersongelukken per jaar (Amerikaans onderzoek van Institute of Medicine).
Voordeel zes is je gewicht. Hoe minder je slaapt, hoe groter de kans dat je overgewicht hebt of dit zult krijgen. Dit hangt samen met voordeel zeven: je kunt beter nadenken na een goede nachtrust. Hierdoor neem je betere beslissingen (ook wat betreft eten en bewegen). Voordeel acht is dan ook dat je geheugen verbetert, een logisch gevolg. Tot slot voordeel negen: je immuunsysteem krijgt een positieve boost na acht uur slaap of meer. Dat je slaap belangrijk is, klopt dus op heel veel fronten.
Hoe ziet een gezonde nachtrust eruit?
Er zijn mensen die het prima (denken te) doen op vijf of zes uur slaap. Toch lijkt minimaal acht uur slaap gunstige effecten te hebben op je gezondheid, zowel mentaal als fysiek. Tussen de zes en acht uur slaap lijkt minimaal vereist (Van Dongen & Dinges, Principles & Practice of Sleep Medicine, 2000).
Je slaap bestaat vervolgens uit meerdere fasen of cycli met zowel diepe als lichte slaap en REM-slaap. Met een hartslagmeter kun je nagaan of je lichaam voldoende tot rust is gekomen. Zelf kwam ik er bijvoorbeeld achter dat mijn hartslag tussen de 45-50 slagen per minuut moet komen (en dat doet het meestal tussen zeven en acht uur in de ochtend) om uitgerust wakker te worden. Als ik alcohol heb gedronken, wakker lig, gestrest ben of vroeg op moet staan, ligt mijn hartslag tussen de 50 en 60 in de diepste rust. Ik voel me op zulke dagen ook minder uitgerust. Voor mij is slaap belangrijk genoeg om te meten, omdat ik merk dat het inderdaad invloed heeft op mijn gezondheid en humeur.
Om het kort samen te vatten:
- Probeer tussen de 6 en 8 uur slaap te hebben (liefst 8)
- Ontdek wat goede nachtrust bij jou betekent. Wanneer ben je fit en energiek bij het opstaan? Met een hartslagmeter zou je dit een tijd kunnen analyseren.
Hoe slaap je dan goed?
Het lukt niet altijd om acht uur te slapen. Het lukt ook niet altijd om op tijd naar bed te gaan, te sporten, de tv op tijd uit te zetten of je telefoon niet te pakken als je in bed ligt. Maar juist omdat slaap zo belangrijk is, doe je er goed aan om je gewoontes hieraan aan te passen. Meet dus eens een tijd je slaap en houd je gewoontes bij. Wat werkt goed voor je humeur en fitheid? Zelf kwam ik tot de conclusie (wat mij verraste) dat cafeïne mijn slaap niet beïnvloedde, maar alcohol zeer sterk (al vanaf 1-2 glazen).
Wat iemands nachtrust beïnvloedt verschilt per persoon, en dat is ook de reden om bij jezelf na te gaan wat voor jou wel en niet werkt. Uit onderstaande lijst zou je in elk geval kunnen halen wat in veel (de meeste) gevallen kan helpen beter te slapen.
- Vaste bedtijden en bedroutines aanhouden;
- Vier tot zes uur voor het slapen gaan geen cafeïne meer drinken;
- Sport/beweeg regelmatig;
- Eet niet te veel vlak voor het slapen;
- Stop met roken;
- Zorg ervoor dat er in de slaapkamer niet teveel licht/geluid/afleiding is;
- Maak de slaapkamer niet te warm of koud;
- Probeer zonder wekker wakker te worden.
Geef een reactie